Μαθητές και δάσκαλοι μιας... άλλης Ελλάδας

Σε πείσμα των χαλεπών καιρών, κάποιοι μαθητές, με τη βοήθεια των καθηγητών τους, τολμούν να ονειρεύονται «χτίζοντας» οι ίδιοι το μέλλον τους. Από έναν λαχανόκηπο που παράγει σπανάκι, πατάτες, ακόμα και φράουλες μέχρι την παραγωγή μπίρας και κρασιού από μέλι, αλλά και τη δημιουργία φιλμ για τη νανοτεχνολογία, οι Έλληνες μαθητές και μαθήτριες δίνουν το «παρών» και πετυχαίνουν διακρίσεις ακόμα και στο εξωτερικό. Κάποιοι, μάλιστα, «επενδύουν» τους καρπούς των κόπων τους για τη στήριξη ευάλωτων ομάδων πληθυσμού, αποδεικνύοντας στην πράξη την κοινωνική ευαισθησία τους...

«Σχολείο... με κήπο(ν)»

Μαθητές από τα δημοτικά σχολεία Αμμοχωρίου και Βαρικού Φλώρινας κατακτούν τον μαγικό κόσμο του απειροελάχιστου

Πρότυπο για πολλά σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης αποτελεί ο λαχανόκηπος του 9ου δημοτικού σχολείου Ρεθύμνου που δημιουργήθηκε πριν από 11 χρόνια στο πλαίσιο του Εργαστηρίου Φυσικών Επιστημών, με υπεύθυνο τον εκπαιδευτικό - ερευνητή κ. Νεκτάριο Τσαγλιώτη. Τα παιδιά μαθαίνουν να φροντίζουν τα φυτά τους μέχρι να έρθει η εποχή που θα γευτούν τους καρπούς τους -σαλάτες, σπανάκι, πατάτες, φράουλες- ενώ σε συνεργασία με τοπικούς φορείς διαθέτουν ένα μέρος της παραγωγής τους στα τοπικά κοινωνικά συσσίτια, ως μία έμπρακτη αρωγή αλληλεγγύης και εθελοντισμού.

«Η δημιουργία του σχολικού κήπου έδωσε ώθηση στην ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης, μέσα από εκπαιδευτικές διαδικασίες βιωσιμότητας και αειφορίας, συνθέτοντας παράλληλα εκπαιδευτικό περιεχόμενο υψηλής ποιότητας για όλα τα αντικείμενα», επισημαίνει στην «ΗτΣ» ο κ. Τσαγλιώτης. Ενδεικτικά, όπως μας εξηγεί ο ίδιος, τα παιδιά ξεκινούν τα φυτά τους από σπορόφυτα που καλλιεργούν στο θερμοκήπιο, το οποίο γνωρίζουν πώς λειτουργεί έχοντας κατασκευάσει και μελετήσει μοντέλα θερμοκηπίων και στη συνέχεια τα μεταφυτεύουν σε συγκαλλιέργειες στα υπερυψωμένα παρτέρια του σχολικού κήπου. «Τα παιδιά μαθαίνουν ότι τίποτε δεν πάει χαμένο και γεμίζουν τους χώρους κομποστοποίησης με τα κλαδέματα του χειμώνα, αλλά και με τα οργανικά υπολείμματα λαχανικών κ.λπ. Μαθαίνουν να καταπολεμούν βιολογικά τις ασθένειες από έντομα που προσβάλλουν τα φυτά τους όπως αφίδες (μελίγκρα), πιερίδες κ.λπ. Κοιτάζουν με διαφορετική ματιά έντομα όπως οι πασχαλίτσες και τα αλογάκια της παναγίας, που έχουν ως «γεύμα» τους άλλα έντομα που προκαλούν ασθένειες, κρατώντας έτσι τις ισορροπίες στον κήπο. Ακόμα, τα παιδιά παρατηρούν από κοντά σπόρους, φυτά και έντομα με αυτοσχέδια μικροσκόπια, κατασκευασμένα με απλά υλικά», υπογραμμίζει ο κ. Τσαγλιώτης.

Η εμπειρία από τις δράσεις στο 9ο δημοτικό σχολείο Ρεθύμνου διαχέεται στην εκπαιδευτική κοινότητα με τη δημιουργία σχολικών δικτύων με κήπους και παρτέρια, με σεμινάρια επιμόρφωσης εκπαιδευτικών και ακόμα με τη διεξαγωγή πανελλήνιων διαγωνισμών εκπαιδευτικού σεναρίου με τη σχετική θεματολογία, υπό την αιγίδα του υπουργείου Παιδείας και του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (http://efepereth.wikidot.com/summer-school-ise-2016).

Μικροί... Αϊνστάιν
Παρά το γεγονός ότι βρίσκονται στα πρώτα σκαλοπάτια της εκπαιδευτικής πυραμίδας, μαθητές και μαθήτριες από την Ε΄ και τη ΣΤ΄ τάξη των Δημοτικών Σχολείων Αμμοχωρίου, ενός χωριού κοντά στην πόλη της Φλώρινας, και Βαρικού, ενός εκ των πιο απομακρυσμένων χωριών του νομού, εξερεύνησαν και «κατέκτησαν» τον μαγικό κόσμο του απειροελάχιστου. Τα παιδιά με τη συμπαράσταση δασκάλων, σχολικών συμβούλων, φοιτητών και ερευνητών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, δημιούργησαν μέσα σε δύο εβδομάδες το φιλμ με τίτλο «Florinano» το οποίο, μάλιστα, απέσπασε το πρώτο βραβείο στον ευρωπαϊκό διαγωνισμό μαθητικού φιλμ για τη νανοτεχνολογία με θέμα «Let’ s talk about nano».

Πρόκειται για το πρώτο φιλμ της κοινότητας μάθησης Florinano, που δημιουργήθηκε στη Φλώρινα το 2012 και έχει στόχο την ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού για τη διδασκαλία της Νανοτεχνολογίας στην υποχρεωτική εκπαίδευση. «Ψυχή» της κοινότητας μάθησης είναι η κυρία Άννα Σπύρτου, αναπληρώτρια καθηγήτρια στην Παιδαγωγική Σχολή του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Στην ταινία, οι μικροί μαθητές περιγράφουν το φυσικό φαινόμενο που σχετίζεται με την υπερ-υδροφοβικότητα των φύλλων του λωτού, γνωστό ως το «φαινόμενο του λωτού». Παράλληλα παρουσιάζονται εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας, όπως είναι τα υπερ-υδροφοβικά ξύλα και υφάσματα. H κοινότητα Florinano μελετά κι άλλα υπερ-υδροφοβικά φυτά, όπως το κουνουπίδι, το λάχανο και το μπρόκολο.

Μπορεί το περιεχόμενο των Φυσικών Επιστημών να είναι δύσκολο, όμως η κοινότητα Florinano το μετασχηματίζει για τους μαθητές, με κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό και πειράματα, προκαλώντας το ενδιαφέρον τους. Οι μαθητές συμμετέχουν επίσης στο ετήσιο φεστιβάλ Φυσικών Επιστημών και Τεχνολογίας που διοργανώνει το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Η κοινότητα Florinano έχει πρόσφατα δημιουργήσει στο youtube κανάλι με την ονομασία Florinano 2017, όπου κανείς μπορεί να βρει φιλμάκια σχετικά με τη νανοτεχνολογία.

Αρωματικές «αλχημείες» στους πρόποδες του Ολύμπου

Σαπωνοποίηση, υδρόλυση, αλκοολική ζύμωση, εστεροποίηση, απόσταξη, εκχύλιση, ένζυμα, ζύμες, πολυσακχαρίτες, μονοσακχαρίτες, πρωτεΐνες, αλκοόλες, είναι μόνο μερικά από τα κεφάλαια της χημείας και της βιολογίας που προσεγγίζουν βιωματικά οι μαθητές του Λυκείου Κονταριώτισσας Πιερίας. Τα παιδιά αξιοποιούν τα αγνά προϊόντα του Ολύμπου -π.χ. τα αρωματικά βότανα, το μέλι, το ελαιόλαδο, το κριθάρι, το λυκίσκο, το νερό των πηγών- και τα μεταποιούν σε μείγματα αφεψημάτων, καλλυντικά χειροποίητα σαπούνια, εξαιρετική μεντοβίνα (κρασί από μέλι) και αρωματική, ποιοτική αφιλτράριστη και απαστερίωτη μπίρα. Οι μαθητές κοινοποιούν τον ενθουσιασμό και τη χαρά τους για τις νέες τους εμπειρίες στην ιστοσελίδα τους http://aromaolympou.webnode.gr καθώς και στοwww.facebook.com/AromaOlympou.

Το πρόγραμμα διοργανώνει στο χημείο του Λυκείου Κονταριώτισσας Πιερίας, ο καθηγητής Χημείας Γρηγόρης Καλόμοιρος και υποστηρίζεται από την Οικονομολόγο του σχολείου Μελιτίνη Αμπάδου. Διεξάγεται τα Σάββατα το απόγευμα, σε είκοσι πεντάωρες συναντήσεις καθόλη την σχολική χρονιά. Ο κόπος και ο χρόνος που αφιερώνει ο διδάσκων καθηγητής δεν ανταμείβεται παρά μόνο με την χαρά της προσφοράς στους μαθητές και στην τοπική κοινωνία. Τα βασικά έξοδα για αγορά υλικών που απαιτούνται για τη διεξαγωγή του προγράμματος, καλύπτει ο Δήμος Δίου - Ολύμπου, καθώς και τοπικοί χορηγοί.

«Οι μαθητές, συνεργάζονται, ερευνούν, εξοικειώνονται με μετρήσεις και διαδικασίες, αποκτούν δεξιότητες παράγοντας τα δικά τους προϊόντα, που τα συσκευάζουν, τα διαφημίζουν σε ιστοσελίδα που δημιούργησαν μόνοι τους και θα τα πουλήσουν σε Δημοτική Γιορτή στο τέλος της σχολικής χρονιάς, προς όφελος των άπορων συμμαθητών τους» επισημαίνει στην «ΗτΣ» ο υπεύθυνος καθηγητής Χημείας Γρηγόρης Καλόμοιρος και προσθέτει: «Έτσι, παράλληλα με την εμπέδωση της θεωρίας της Χημείας, θα αποκτήσουν δεξιότητες στις μεθόδους παραγωγής, στο σχεδιασμό μιας επιχείρησης, στις οικονομικές διαδικασίες αλλά ταυτόχρονα θα αποκτήσουν βιωματικά έναν επαγγελματικό προσανατολισμό που μπορεί να κρατήσει τα παιδιά στον τόπο τους δίνοντας σ΄ αυτόν δυνατότητες ανάπτυξης».

Πηγή