Αχτσιόγλου: Οι τρεις άξονες του νέου νομοσχεδίου για τα εργασιακά

Τους τρεις βασικούς άξονες του νομοσχεδίου, με το οποίο θα ανοίξει η Βουλή μετά τις θερινές διακοπές, παραθέτει, μέσω της συνέντευξης της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Πρόκειται για ένα νομοσχέδιο που «επιχειρεί να ανταποκριθεί σε δίκαια αιτήματα της κοινωνικής πλειοψηφίας, του κόσμου της εργασίας και να ενισχύσει σημαντικά την αποτελεσματικότητα των εργαλείων ελέγχου και επιβολής της νομοθεσίας».

Με τρεις άξονες το υπό κατάθεση νομοσχέδιο, καθόσον με τις ρυθμίσεις του:

— Ενισχύεται το πλαίσιο προστασίας των εργαζομένων από την απλήρωτη, την αδήλωτη και υποδηλωμένη εργασία.
— Διευθετούνται ζητήματα που σχετίζονται με την κοινωνική ασφάλιση και δίνονται λύσεις σε χρόνια προβλήματα.

— Εισάγονται θεσμικές αλλαγές για την πλήρη και ισότιμη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας. Εδώ, για παράδειγμα, αναγνωρίζεται ως επίσημη γλώσσα του κράτους η ελληνική νοηματική και ως επίσημη μέθοδος γραφής και ανάγνωσης η ελληνική γραφή Μπράιγ (Braille).

Ταυτόχρονα όμως η υπουργός Έφη Αχτσιόγλου δημοσιοποιεί μέσω της συνέντευξης της στο Πρακτορείο τα -επικαιροποιημένα- αποτελέσματα των ελέγχων του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο του τουρισμού: Από την έναρξη της τουριστικής περιόδου έως τα μέσα Ιουλίου, έγιναν 1.633 έλεγχοι και επιβλήθηκαν πρόστιμα για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας συνολικού ύψους περίπου 1.870.000 ευρώ.

Στο πολιτικό «δια ταύτα», «η κυβέρνηση με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο υλοποιεί παρεμβάσεις που βελτιώνουν την καθημερινότητα των εργαζομένων και αυτό δεν μπορεί να διαστρεβλωθεί», τονίζει η υπουργός μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Όταν, στο αντίποδα, η αντιπολίτευση έχει – όπως υποστηρίζει – ένδεια επιχειρημάτων, ενώ την καλεί να απαντήσει «γιατί, κατά τα πολλά χρόνια διακυβέρνησής της, η προστασία και τα δικαιώματα των εργαζομένων δέχτηκαν τεράστια πλήγματα». Από την άποψη αυτή, «η συζήτηση και η ψήφιση του νομοσχεδίου θα είναι αποκαλυπτικές για τη στάση της αντιπολίτευσης», εκτιμά συμπερασματικά η Έφη Αχτσιόγλου.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης της υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Έφης Αχτσιόγλου στον Νίκο Παπαδημητρίου για το Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων:

ΕΡ: Τι επιδιώκει η κυβέρνηση με το νομοσχέδιο που φέρνει στη Βουλή, κυρία υπουργέ;

ΑΠ: Το νομοσχέδιο αυτό επιχειρεί να ανταποκριθεί σε δίκαια αιτήματα της κοινωνικής πλειοψηφίας, του κόσμου της εργασίας και να ενισχύσει σημαντικά την αποτελεσματικότητα των εργαλείων ελέγχου και επιβολής της νομοθεσίας. Με τις ρυθμίσεις του ενισχύεται το πλαίσιο προστασίας των εργαζομένων από την απλήρωτη, την αδήλωτη και υποδηλωμένη εργασία. Διευθετούνται ζητήματα που σχετίζονται με την κοινωνική ασφάλιση και δίνονται λύσεις σε χρόνια προβλήματα. Με ένα πλέγμα ρυθμίσεων εισάγονται θεσμικές αλλαγές για την πλήρη και ισότιμη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας. Πρόκειται για μία νομοθετική παρέμβαση με θετικό πρόσημο για τους εργαζόμενους και την κοινωνία. Προσδοκούμε ότι η εφαρμογή των ρυθμίσεων του νομοσχεδίου θα βελτιώσει ουσιωδώς κρίσιμες πτυχές της καθημερινότητας χιλιάδων εργαζομένων.

ΕΡ: Ποιες θα είναι οι βασικές διατάξεις του νομοσχεδίου για τον κόσμο της εργασίας;

ΑΠ: Μεταξύ άλλων προβλέπεται η υποχρέωση του εργοδότη να καταχωρεί ηλεκτρονικά τη νόμιμη υπερωριακή εργασία πριν την έναρξη της. Εκσυγχρονίζεται έτσι το σημερινό σύστημα χειρόγραφης καταγραφής και εκ των υστέρων δήλωσης των υπερωριών, το οποίο αφήνει ευρεία περιθώρια για παραβατικές πρακτικές. Ορίζεται με αυτοματοποιημένο τρόπο (point-system) η επιβολή προσωρινής ή και οριστικής διακοπής της λειτουργίας μίας επιχείρησης, όταν ο εργοδότης παραβαίνει τις διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας. Γίνεται υποχρεωτική η ηλεκτρονική αναγγελία της οικειοθελούς αποχώρησης εργαζομένου, πιστοποιώντας ότι ο ίδιος έχει συμφωνήσει. Αντιμετωπίζεται έτσι η στρέβλωση που παρατηρείται συχνά στην πράξη της αναληθούς δήλωσης εκ μέρους του εργοδότη ότι ο εργαζόμενος έχει οικειοθελώς αποχωρήσει από την εργασία, στερώντας του βασικά δικαιώματα. Προβλέπεται επίσης ότι σε περιπτώσεις μονομερούς βλαπτικής μεταβολής των όρων εργασίας, ο εργαζόμενος, ο οποίος έχει θεωρήσει τη μεταβολή αυτή ως απόλυση, θα λαμβάνει αμέσως το επίδομα ανεργίας. Με άλλες ρυθμίσεις του νομοσχεδίου ενισχύεται το πλαίσιο ενημέρωσης και υπεύθυνης διαβούλευσης εργαζομένων και εργοδοτών. Επιπλέον επεκτείνεται η προστασία της μητρότητας και στις γυναίκες που εμπλέκονται στη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας ή σε διαδικασία υιοθεσίας.

ΕΡ: Αντιμετωπίζεται όμως, η αδήλωτη- απλήρωτη εργασία μόνο με νόμους;

ΑΠ: Η αδήλωτη, η υποδηλωμένη και η απλήρωτη εργασία είναι σοβαρά προβλήματα που διογκώθηκαν την περίοδο της κρίσης τόσο λόγω της απορρύθμισης του πλαισίου προστασίας των εργαζομένων την περίοδο 2010-2014, όσο και λόγω της υποβάθμισης και απαξίωσης των ελεγκτικών μηχανισμών, που συνέβη την ίδια περίοδο. Στο Υπουργείο Εργασίας από την πρώτη στιγμή θέσαμε ως κεντρική μας προτεραιότητα την καταπολέμηση της παραβατικότητας στους χώρους δουλειάς. Η κεντρική αυτή δέσμευση υλοποιείται στη βάση τριών αξόνων.

Πρώτος: Ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών και πρωτίστως του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας με ανθρώπινο δυναμικό και εργαλεία, αλλά και αναβάθμιση της επιχειρησιακής του ικανότητας. Από την αρχή του έτους το ΣΕΠΕ διαθέτει ένα νέο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα που επιτρέπει τη διεξαγωγή περισσότερο στοχευμένων, άρα και αποτελεσματικών ελέγχων. Παράλληλα, σε επιχειρησιακό επίπεδο εξελίσσεται ο συντονισμός τεσσάρων ελεγκτικών σωμάτων, ενώ το ΣΕΠΕ ενισχύεται ήδη με πρόσθετες προσλήψεις προσωπικού.

Δεύτερος: Προσανατολισμός των χρηματοδοτικών εργαλείων στην κατεύθυνση της προστασίας των εργασιακών δικαιωμάτων. Στον στόχο αυτό ανταποκρίνεται η έγκριση χρηματοδότησης μέσω ΕΣΠΑ ύψους 7.600.000 ευρώ για πιλοτικούς ελέγχους σε κλάδους υψηλής παραβατικότητας, για την αναβάθμιση των υπηρεσιών ενημέρωσης και νομικών συμβουλών προς τους εργαζόμενους κ.α. Τρίτος: Ισχυροποίηση του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου ώστε να θωρακιστεί κατά το δυνατό η τήρηση της εργατικής νομοθεσίας, αλλά και να διευκολυνθεί το έργο των ελεγκτικών μηχανισμών. Στον τελευταίο αυτό άξονα κινούνται οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου που έρχεται τώρα στη Βουλή.

ΕΡ: Έχετε, επί τη ευκαιρία, στοιχεία για την παραβατικότητα κατά τους θερινούς μήνες και δη στις τουριστικές περιοχές;

ΑΠ: Από την έναρξη της τουριστικής περιόδου έως τα μέσα Ιουλίου, οπότε και διαθέτουμε επεξεργασμένα στοιχεία, κλιμάκια του ΣΕΠΕ διεξήγαγαν 1.633 ελέγχους σε νησιωτικές και ηπειρωτικές περιοχές, στο πλαίσιο του προγράμματος στοχευμένων ελέγχων, σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό. Επιβλήθηκαν πρόστιμα για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας συνολικού ύψους περίπου 1.870.000 ευρώ. Το πρόγραμμα στοχευμένων ελέγχων του ΣΕΠΕ στον τουριστικό κλάδο συνεχίζεται καθ’ όλη την διάρκεια της τουριστικής περιόδου και ο στόχος για 4.000 ελέγχους θα υπερκαλυφθεί. Μια παρέμβαση που έχει βοηθήσει σημαντικά στην αποτελεσματικότητα των ελέγχων είναι η υποχρεωτική καταβολή του μισθού μέσω τράπεζας. Διαθέτουμε έτσι ένα ακόμα εργαλείο εντοπισμού και αντιμετώπισης της αδήλωτης, υποδηλωμένης και απλήρωτης εργασίας.

ΕΡ: Ποιες θα είναι οι βασικές ασφαλιστικές διατάξεις του νομοσχεδίου;

ΑΠ: Στα ζητήματα της κοινωνικής ασφάλισης, ενδεικτικά, προβλέπεται η αποσύνδεση της υποχρέωσης ασφάλισης από την ιδιότητα για δικηγόρους και μηχανικούς. Καταργείται, έτσι, η υποχρέωση μηχανικών και δικηγόρων να καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές μόνο λόγω της εγγραφής τους σε ΤΕΕ και δικηγορικούς συλλόγους αντίστοιχα. Με άλλη ρύθμιση του νομοσχεδίου, παρατείνεται η χορήγηση αναπηρικής σύνταξης για όσο καιρό εκκρεμεί η κρίση των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας. Ειδικά για τους αγρότες δίνεται η δυνατότητα εξαγοράς πλασματικών χρόνων με χαμηλότερο αντίτιμο. Για τα άτομα με αναπηρία που πάσχουν από ψυχικές νόσους, προβλέπεται ότι η ανάληψη εργασίας δεν επιφέρει μειώσεις στο ποσό της σύνταξης ή άλλων επιδομάτων, όταν η εργασία τους ενδείκνυται για λόγους θεραπείας και κοινωνικής επανένταξης.

ΕΡ: Ορισμένοι το περιγράφουν ως ένα νομοσχέδιο που θα σηκώσει κάποια «βάρη» από τις ζωές των συνανθρώπων μας με αναπηρία. Είναι έτσι;

ΑΠ: Το νομοσχέδιο προωθεί μεταρρυθμίσεις σε ένα ευρύ φάσμα τομέων δημόσιας πολιτικής, προκειμένου να βελτιώσει αποφασιστικά το επίπεδο της ζωής των Ατόμων με Αναπηρίες και να διευκολυνθεί η πρόσβασή τους σε κάθε τομέα της κοινωνικής, οικονομικής και πολιτικής ζωής. Εισάγεται, για παράδειγμα, η υποχρέωση των μέσων ενημέρωσης και επικοινωνίας να αξιοποιούν τις νέες τεχνολογίες προκειμένου να διασφαλίζουν την πρόσβαση των Ατόμων με Αναπηρίες σε αυτά, αναγνωρίζεται ως επίσημη γλώσσα του κράτους η ελληνική νοηματική και ως επίσημη μέθοδος γραφής και ανάγνωσης η ελληνική γραφή Μπράιγ (Braille).

ΕΡ: Πότε υπολογίζετε πως θα έχει ψηφισθεί το σχέδιο νόμου;

ΑΠ: Το νομοσχέδιο θα κατατεθεί στις αρχές της εβδομάδας στη Βουλή, θα συζητηθεί και θα ψηφιστεί με την κανονική διαδικασία τις επόμενες μέρες.

ΕΡ: Κλείνοντας, κυρία υπουργέ, στην κριτική που δέχεσθε, ότι επικοινωνιακοί λόγοι επέβαλαν την ψήφιση του νομοσχεδίου, τι απαντάτε;

ΑΠ: Είναι μία κριτική που επιχειρεί κυρίως να κρύψει την ένδεια επιχειρημάτων της αντιπολίτευσης. Η επίκληση «επικοινωνιακών λόγων» είναι η εύκολη λύση, για όποιον διαφωνεί με μέτρα στήριξης και προστασίας των εργαζομένων ή δεν θέλει να αναγνωρίσει ότι η κυβέρνηση προωθεί μέτρα τέτοιου χαρακτήρα ή διαφωνεί με μέτρα που περιορίζουν φαινόμενα εργοδοτικής αυθαιρεσίας και παραβατικότητας στους εργασιακούς χώρους. Ειδικά η αξιωματική αντιπολίτευση, αντί να κάνει αυτού του είδους την κριτική, ας απαντήσει καλύτερα γιατί, κατά τα πολλά χρόνια διακυβέρνησής της, η προστασία και τα δικαιώματα των εργαζομένων δέχτηκαν τεράστια πλήγματα.

Η κυβέρνηση με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο υλοποιεί παρεμβάσεις που βελτιώνουν την καθημερινότητα των εργαζομένων και αυτό δεν μπορεί να διαστρεβλωθεί. Ασφαλώς, δεν ισχυρίζομαι πως τα λύνουμε όλα. Ο κόσμος γνωρίζει ότι βρισκόμαστε υπό σκληρή επιτροπεία. Όμως ακόμη και υπ’ αυτές τις συνθήκες καταθέτουμε ένα νομοσχέδιο που το σύνολο των διατάξεών του ανταποκρίνεται σε πάγια και δίκαια αιτήματα της κοινωνικής πλειοψηφίας. Η συζήτηση και η ψήφιση του νομοσχεδίου θα το επιβεβαιώσουν και θα είναι αποκαλυπτικές για τη στάση της αντιπολίτευσης.

Πηγή