Παγίδα των δανειστών με τα ληξιπρόθεσμα χρέη

Το Δημόσιο αδυνατεί να πληρώσει όσα χρωστά σε ιδιώτες παρά τα νέα δάνεια και την πίεση του Eurogroup - Τώρα οι θεσμοί ζητούν και λίστα των δικαιούχων πληρωμής με στόχο να «ψαλιδίσουν» το πλεόνασμα και να φέρουν πιο κοντά τον «κόφτη»

Σε θηλιά εξελίσσεται για την κυβέρνηση το νέο δάνειο των 5,7 δισ. ευρώ που ζήτησε για να πληρώσει τα παλιά ληξιπρόθεσμα χρέη του Δημοσίου σε ιδιώτες. Αν και έκαναν τα στραβά μάτια και έδωσαν τα 1,7 δισ. ευρώ την περασμένη Δευτέρα, οι δανειστές ζήτησαν ήδη να παίρνουν αναλυτική λίστα από το υπουργείο Οικονομικών για το πού θα πηγαίνει στο εξής η κάθε επόμενη δόση που θα παίρνει από το δάνειο.

Σε επόμενη φάση, όπως διαβλέπουν ήδη κάποιοι στο οικονομικό επιτελείο, θα ζητήσουν να συνδιαμορφώνουν τη λίστα των δικαιούχων που θα πληρώνονται κάθε φορά, ενώ δημιουργούν και τις προϋποθέσεις για να καταγραφούν μελλοντικά ως ληξιπρόθεσμα χρέη και άλλες υποχρεώσεις, που θα φουσκώνουν το έλλειμμα ή θα ψαλιδίζουν το πρωτογενές πλεόνασμα. Μια τέτοια εξέλιξη θα φέρει πιο κοντά την επιβολή του κόφτη στις δαπάνες λόγω μη επίτευξης του στόχου του πλεονάσματος.


Διπλάσια τα ληξιπρόθεσμα


Τον Μάιο η κυβέρνηση ζήτησε πρόσθετο δάνειο 5,7 δισ. ευρώ για να πληρώσει ληξιπρόθεσμα χρέη που άφησε απλήρωτα σε ιδιώτες τη διετία 2015-2016. Επισήμως τότε τα ληξιπρόθεσμα χρέη έφταναν στα 5,807 δισ. ευρώ, όπως τα μετράνε οι υπηρεσίες του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.

Ωστόσο οι δανειστές απαίτησαν από το δάνειο αυτό να πληρωθούν επιπλέον 3,1 δισ. για εκκρεμείς επιστροφές φόρων, αλλά και 1,4 δισ. που χρωστά το κράτος σε 140.000 συνταξιούχους που έχουν καταθέσει αιτήσεις και δεν έχουν πάρει τα λεφτά τους. Τα χρέη αυτά δεν υπολογίζονται τυπικά στα ληξιπρόθεσμα, παρότι είναι απλήρωτα πάνω από 90 ημέρες. Οι δανειστές επέμειναν στο ότι πρέπει να καταγραφούν και η κυβέρνηση να φροντίζει εκ των προτέρων για την πληρωμή τους προκειμένου να μη σκάσουν ξαφνικά. Αυτό υποψιάζει όμως για το ότι, προοπτικά, ίσως ζητήσουν να συνυπολογίζονται στους στόχους του τρίτου μνημονίου για το πλεόνασμα όπως οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις.

Από τους λογαριασμούς τους αφαίρεσαν μόνο τις οφειλές των νοσοκομείων, όπου ισχύουν άλλου είδους συμψηφισμοί (claw back). Ετσι η κυβέρνηση κλήθηκε να πληρώσει σε δόσεις συνολικά χρέη που τον Ιούνιο έφταναν στα 9,550 δισ. ευρώ, δηλαδή σχεδόν διπλά απ’ ό,τι επισήμως υπολόγιζε.


«Λοταρία» η είσπραξη οφειλών


Με τα χίλια ζόρια και μετά από αναβολές, οι θεσμοί ενέκριναν στις 21 Οκτωβρίου ότι έφτασαν τελικά στους δικαιούχους τα πρώτα 1,8 δισ. ευρώ, ώστε στις 24 του μήνα να εγκριθεί και η επόμενη δόση των 1,7 δισ. ευρώ. Τι διαπίστωσαν όμως τότε; Όπως προκύπτει από την έκθεση που κατέθεσαν:

-Ενώ σε 100 ημέρες (από τις 21 Ιουνίου, οπότε ήρθε η προκαταβολή, έως τις 30 Σεπτεμβρίου) δόθηκαν 1,767 δισ. σε δικαιούχους, τα ληξιπρόθεσμα (όπως υπολογίζονται με τη συμφωνία αυτή) μειώθηκαν κατά 1,425 δισ. ευρώ.

-Από τα 1,4 δισ. για συντάξεις δόθηκαν μόνο 27 εκατ. ευρώ.

-Οι εκκαθαρισμένες έως τον Ιούνιο επιστροφές φόρων αυξήθηκαν αντί να μειωθούν.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μην αρκούνται πλέον σε στοιχεία για το αν πήγαν και πού τα λεφτά που δόθηκαν, αλλά, σύμφωνα με πληροφορίες, να ζητούν για τις καταβολές των δόσεων από τώρα και στο εξής (δηλαδή με τα 1,7 δισ. που πήραμε τον Οκτώβριο, τα 1,4 δισ. που θα έρθουν τον Νοέμβριο και τα υπόλοιπα 1,8 δισ. έως τις αρχές του 2017) να δηλώνει η κυβέρνηση σε ποιους θα τα δώσει. 

Αυτό σημαίνει ενδεχομένως ότι θα χρειαστεί και νέα εγκύκλιος από το Γενικό Λογιστήριο προς τους κρατικούς φορείς, η οποία θα τους υποχρεώνει να καταθέτουν αναλυτικό προϋπολογισμό για το ποιες πληρωμές θα κάνουν κάθε μήνα προτού πάρουν τα λεφτά που θα μοιράσουν σε δικαιούχους. Είναι προφανές ότι οι δανειστές δεν θέλουν πλέον να δίνουν λεφτά στα τυφλά, αλλά ενδεχομένως να ζητήσουν να έχουν λόγο και στη στόχευση των πληρωμών που θα γίνονται κάθε μήνα.

Πηγή