Στα «ρηχά» πνίγεται η ελληνική οικονομία

Μοναδική οικονομία της Ευρωζώνης που συρρικνώνεται η ελληνική - Τι δείχνουν τα ποιοτικά στοιχεία της ανακοίνωσης - Δύσκολη η επίτευξη του στόχου της Κομισιόν για ύφεση 0,3% στο σύνολο του έτους

του Κωστή Πλάντζου

Σταθερά σε ρυθμό συρρίκνωσης παραμένει η ελληνική οικονομία, όπως έδειξαν και τα επίσημα - έστω και προκαταρκτικά - στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν από την ΕΛΣΤΑΤ.

Την ίδια ώρα πάντως, η «ζημιά» του α΄εξαμήνου αποδεικνύεται ελαφρώς ηπιότερη και αυτό ενδεχομένως να δημιουργείται και ένα «δίχτυ ασφαλείας» για την περίπτωση που το β΄εξάμηνο εξελιχθεί χειρότερα από όσο αναμένουν τόσο η κυβέρνηση όσο και οι δανειστές, ώστε να μην δημιουργηθούν πρόσθετες πιέσεις για επιβολή νέων μέτρων λιτότητας και ενεργοποίηση του κόφτη, λόγω της μεγαλύτερης από το αναμενόμενο ύφεσης κατά το 2016.

Επισήμως πάντως, αν και τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Ελληνική Στατιστική Αρχή μπορεί να αναθεωρηθούν στις 28 Αυγούστου (όταν θα εκδοθούν τα οριστικά στοιχεία) ή και πιο μετά, τα τελευταία δεδομένα δείχνουν ότι:

- στο πρώτο τρίμηνο η ύφεση δεν διαμορφώθηκε σε 1,4% όπως είχε ανακοινωθεί τον Μάιο, αλλά κατά 0,8%

- στο δεύτερο τρίμηνο το ΑΕΠ υποχώρησε 0,7%

- συνολικά στο α΄εξάμηνο το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 0,75% και όχι 1,05% -επειδή αναθεωρήθηκε το α΄τρίμηνο επί τα βελτίω.

Και με τα δεδομένα αυτά όμως, η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της Ευρωζώνης που βυθίζεται ακόμα στην ύφεση.

Το στοίχημα πλέον είναι αν θα επιβεβαιωθεί ή όχι η επίσημη πρόβλεψη της Κομισιόν για ύφεση 0,3% συνολικά το 2016, επειδή πάνω σε αυτήν την εκτίμηση στηρίζεται ολόκληρο το ελληνικό Μνημόνιο. Αυτό σημαίνει ότι, με αφετηρία την ύφεση 0,7% του α΄εξαμήνου φέτος, στο β΄εξάμηνο πρέπει η ύφεση να μηδενιστεί, ώστε να μετριαστεί συνολικά στο 12μηνο σε 0,3% του ΑΕΠ και, στη συνέχεια, να επιστρέψει η ανάπτυξη κατά το 2017.

Η βελτίωση την οποία προσδοκούν όμως στο β΄εξάμηνο η κυβέρνηση και οι δανειστές είναι κατά βάση τεχνητή!

Και αυτό γιατί το β΄εξάμηνο του 2016 μπορεί να είναι μεν αρνητικό για την οικονομία, αλλά θα συγκριθεί με το πολύ «καταστροφικό» β΄εξάμηνο του 2015, κατά οποίο είχαν επιβληθεί τα capital controls και το νέο Μνημόνιο.

Επί της ουσίας, το α΄εξάμηνο και το 2015 και φέτος ίσως, θεωρούνται πολύ ευνοϊκότερα από το αντίστοιχο β΄εξάμηνο. Και αυτό γιατί:

- στο α΄εξάμηνο του 2015 δεν είχαν επιβληθεί ακόμα τα capital controls (επιβλήθηκαν τον Ιούλιο πέρυσι και επιβάρυναν το β΄εξάμηνο).

- στο α΄ εξάμηνο του 2016 είχαν μετριαστεί οι επιπτώσεις των capital controls και δεν είχαν προλάβει να εφαρμοστούν ακόμη οι νόμοι Κατρούγκαλου και Τσακαλώτου που ψηφίστηκαν τον Μάιο και τον Ιούνιο, αλλά οι επιπτώσεις τους στην τσέπη των Ελλήνων άρχισαν να φαίνονται (και αναδρομικά μάλιστα) από τον Ιούλιο μόλις και μετά (δηλαδή επιβαρύνουν το β΄εξάμηνο).

Τα μεγάλα «κανόνια» στην αγορά όμως, τα χιλιάδες «λουκέτα» μικρομεσαίων επιχειρήσεων και η περαιτέρω μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος από τις νέες αυξήσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, τις περικοπές ή κατάργηση συντάξεων και επιδομάτων κλπ που έχουν δρομολογηθεί με τους νόμους του τελευταίου τριμήνου, θα κρίνουν αν τελικά μπορεί να φανεί ξανά πραγματική δυναμική ανάπτυξης φέτος, όπως ευελπιστούν στην κυβέρνηση, ή όχι.

Επιπλέον, παρά την επιβολή των νέων μέτρων, και τον Ιούλιο πέρυσι και τον Ιούνιο φέτος, είχε παρατηρηθεί προσωρινά αύξηση της καταναλωτικής κίνησης, καθώς οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις αγόραζαν «σαν να μην υπάρχει αύριο» (μπροστά στον κίνδυνο χρεωκοπίας και επιστροφής στη δραχμή) ή έσπευσαν να «αποθεματοποιήσουν» προϊόντα (λόγω της προαναγγελίας των νέων αυξήσεων σε έμμεσους και ειδικούς φόρους κατανάλωσης).

Τα ποσοτικά και οικονομικά οφέλη όμως από την σπασμωδική αυτή άνοδο δεν μπορούν να θεωρηθούν διατηρήσιμα και η δυναμική τους χάνεται στη συνέχεια, αφαιρώντας «καύσιμα» από την οικονομία στο υπόλοιπο της χρονιάς.

Πηγή