Μηχανή του Χρόνου: Το ναυάγιο του 'Πατρίς', το οποίο εμβολίστηκε από άλλο πλοίο που έκανε κόντρα

Η ιστορία του επιβατηγού ατμόπλοιου, το οποίο έμελλε να βυθιστεί κοντά στο Σούνιο το 1927, "θύμα" του αγώνα που έκαναν δύο άλλα πλοία για το ποιο θα φτάσει πρώτο στον Πειραιά

Οι ελληνικές θάλασσες είναι γεμάτες με πλοία που ναυάγησαν από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. O έμπειρος δύτης Αντώνης Γράφας και η ομάδα του τα αναζητά και ανάλογα με την σπουδαιότητά του, τα εντοπίζει στο βυθό της θάλασσας. Μια από τις σημαντικές ανακαλύψεις του ήταν το θρυλικό ναυάγιο του «Πατρίς»  κοντά στη Νήσο Πάτροκλο, γνωστό και ως Γαϊδουρονήσι, κοντά στο Σούνιο.

Το επιβατηγό ατμόπλοιο «Πατρίς» είχε ναυπηγηθεί το 1902 στην Γαλλία σαν σιδερένιο αλιευτικό πλοίο με το όνομα Saint Remi και μερικά χρόνια αργότερα είχε αγοραστεί από τους αδερφούς Χατζηκωνσταντή και μετονομάστηκε σε «Πατρίς».

Το ναυάγιο στεκόταν σε όρθια θέση σε μέγιστο βάθος 75 μέτρων. Είχε βυθιστεί την περίοδο του Μεσοπολέμου και παρά τα χρόνια που είχαν περάσει παρέμενε σε καλή κατάσταση και δεν είχε διαλυθεί. Μόνο ένα μεγάλο ρήγμα στη δεξιά πλευρά του ναυαγίου μαρτυρούσε τον τρόπο με τον οποίο βυθίστηκε.

Οι «κόντρες» και η βύθιση του πλοίου

Το 1927 το πλοίο άνηκε στον πολιτευτή Κορινθίας Απόστολο Ζούζουλα, ο οποίος τον Ιούνιο του ίδιου έτους το μίσθωσε για τρεις μήνες έναντι 45.000 δραχμών στους Κωνσταντίνο Γκινάκο και Δημήτριο Αιγινήτη.

Το «Πατρίς» ξεκινούσε από τη Ραφήνα και έκανε δρομολόγια προς την Πάρο και τη Νάξο. Το βράδυ της 15ης Ιουνίου 16 επιβάτες, εκ των οποίων 12 μέλη του πληρώματος, οι δύο μισθωτές και δύο επιβάτες, επιβιβάστηκαν στο «Πατρίς» από τη Ραφήνα με προορισμό τη Νάξο.

Ενώ βρισκόταν κοντά στο νοτιοδυτικό ακρωτήριο του Γαϊδουρονησίου, συνάντησε δύο πλοία που έρχονταν από τη Σύρο, το «Μοσχάνθη Τόγια» και το «Τήνος» και έπλεαν με μεγάλη ταχύτητα προς αντίθετη κατεύθυνση από το «Πατρίς».

Σύμφωνα με τον τύπο της εποχής, τα δύο πλοία έκαναν αγώνα ταχύτητας και έπλεαν παράλληλα με 13 έως 14 κόμβους. Αρχικά ο  καπετάνιος τους «Πατρίς» σκέφτηκε να περάσει ανάμεσα στα δύο πλοία αλλά έπλεαν σε κοντινή απόσταση και δεν χωρούσε.

Για να αποφύγει τη σύγκρουση με το «Τήνος» έστρεψε το τιμόνι 45 μοίρες προς τα αριστερά και άφησε τη δεξιά πλευρά εκτεθειμένη στο «Μοσχάνθη Τόγια», το οποίο έπλεε με μεγάλη ταχύτητα και δεν πρόλαβε να αποφύγει τη σύγκρουση. Με μεγάλη δύναμη σφηνώθηκε στο μηχανοστάσιο του «Πατρίς» το οποίο πήρε αμέσως κλίση και βυθίστηκε σε δύο λεπτά.

Το πλήρωμα του «Μοσχάνθη Τόγια» κινητοποιήθηκε και με τις σωστικές λέμβους έσπευσε να σώσει τους ναυαγούς, ενώ το «Τήνος» παρότι παρακολούθησε τη σύγκρουση δεν σταμάτησε για βοήθεια και συνέχισε την πορεία του προς τον Πειραιά… Στη διάσωση των ναυαγών βοήθησε το πλοίο «Αγγελική» το οποίο ερχόταν επίσης από την Τήνο. Συνολικά σώθηκαν 6 από τους επιβάτες. Δέκα άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εκείνη την ημέρα, ανάμεσά τους ο μισθωτής του πλοίου Γκινάκος και πολλά μέλη του πληρώματος.

Ο υπεύθυνος του δικαστικού τμήματος του Λιμεναρχείου Πειραιά και ο αντιεισαγγελέας Γ. Χαλκιάς ανέφεραν ότι για το δυστύχημα ευθύνονταν ο δεύτερος πλοίαρχος του «Μοσχάνθη Τόγια» ο οποίος είχε βάρδια στη γέφυρα και δεν έπρεπε να στρέψει το πλοίο προς τα δεξιά αλλά προς τα αριστερά, όπως έπραξε ο πλοίαρχος του «Τήνος». Για το λόγο αυτό κατηγορήθηκε για φόνο εξ αμελείας και ο πλοίαρχος του «Τήνος» για παράβαση των διεθνών κανόνων του περί ναυσιπλοΐας κώδικα γιατί δεν βοήθησε στη διάσωση των ναυαγών του «Πατρίς».

Δείτε πως ο Αντώνης Γράφας και η ομάδα του, εντόπισε και κατέγραψε σε βίντεο το ναυάγιο του «Πατρίς» σε βάθος 73 μέτρων

Πηγή