«Κόφτη» απεργιών ζητά το ΔΝΤ

Χωρίς καλά καλά να έχει στεγνώσει το μελάνι της μεγάλης ασφαλιστικής μεταρρύθμισης, η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας προετοιμάζεται για τη μάχη της δεύτερης αξιολόγησης, που περιλαμβάνει τις αλλαγές στην αγορά εργασίας.

Κρίσιμη αναμένεται η δεύτερη συνεδρίαση, στις 30 Μαΐου στο Αμστερνταμ, της διεθνούς «Επιτροπής Σοφών» που έχει συσταθεί για την επανεξέταση του θεσμικού πλαισίου. Μετά το διερευνητικό πρώτο ραντεβού, οι εμπειρογνώμονες (κάποιοι έχουν προταθεί από την ελληνική πλευρά και κάποιοι από τους δανειστές) αναμένεται να μπουν στην ουσία της συζήτησης.

Αν και ακόμη καμιά πλευρά δεν έχει ανοίξει με λεπτομέρειες τα χαρτιά της, οι δανειστές και κυρίως το ΔΝΤ βάζουν -σύμφωνα με Ελληνες αξιωματούχους- στο τραπέζι την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων και την αλλαγή του συνδικαλιστικού νόμου, ώστε η πραγματοποίηση απεργίας να καταστεί πολύ πιο δύσκολη. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η ελληνική πλευρά δεν είναι διατεθειμένη να συζητήσει οποιαδήποτε αλλαγή του ισχύοντος πλαισίου απολύσεων, η οποία θα υποβίβαζε το καθεστώς προστασίας. Μόνο κάποιες μικρές αλλαγές διαδικαστικού -όπως λέγεται- χαρακτήρα θα μπορούσαν να εξεταστούν.

Σήμερα ο εργοδότης μπορεί να απολύσει μέχρι και 5% των εργαζομένων του κάθε μήνα. Υπέρβαση του πλαφόν συνιστά «ομαδική απόλυση» για την οποία πρέπει να γνωμοδοτήσει το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας και να «υπογράψει» ο υπουργός. Το ΔΝΤ προωθεί σταθερά στην ατζέντα την απελευθέρωση της διαδικασίας που επιτρέπει, συν τοις άλλοις, και ευκολότερο «ξαφνικό θάνατο» για επιχειρήσεις.

Σκληρές ρυθμίσεις

Παράλληλα με την αλλαγή του καθεστώτος των απολύσεων, οι δανειστές πιέζουν να αλλάξουν και οι μηχανισμοί που σχετίζονται με την προκήρυξη και την πραγματοποίηση απεργιών. Δεν είναι η πρώτη φορά που το ΔΝΤ βάζει το ακανθώδες θέμα στο τραπέζι. Διαχρονικά ζητά την επιβολή σκληρών ρυθμίσεων, όπως η απόφαση για απεργία να λαμβάνεται με απόλυτη πλειοψηφία 50%+1 των μελών του συνδικάτου ή των εργαζομένων μιας επιχείρησης.

Σήμερα οι απεργίες μπορούν να προκηρυχθούν με αποφάσεις των διοικητικών ή των γενικών συμβουλίων - συνελεύσεων των οργανώσεων. Οπως εξηγούν συνδικαλιστικά στελέχη, μια τέτοια διάταξη θα ισοδυναμούσε με κατάργηση, επί της ουσίας, του δικαιώματος στην απεργία. Οι δανειστές έχουν και στο παρελθόν επιμείνει σε μεγαλύτερο χρόνο προειδοποίησης και υποχρεωτικά στάδια διαβουλεύσεων ανάμεσα σε σωματεία και εργοδότες πριν από την κήρυξη της απεργίας. Δεν έχουν κρύψει επίσης πως θέλουν επαναφορά της ανταπεργίας (λοκ άουτ), το δικαίωμα δηλαδή του εργοδότη να κλείνει προσωρινά την επιχείρηση και να μην πληρώνει, π.χ. σε περιπτώσεις απεργιών διαρκείας (απαγορεύτηκε το 1982).

Το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι οι αλλαγές που έγιναν στην αγορά εργασίας από τα προηγούμενα μνημόνια ήταν «κλειδί» για τη μείωση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας. Το Ταμείο έχει εκφράσει την άποψη πως αυτά τα «επιτεύγματα» πρέπει να διατηρηθούν και να συμπληρωθούν με περαιτέρω μεταρρυθμίσεις για ομαδικές απολύσεις και συνδικαλιστική δράση. Οι εξελίξεις στη Γαλλία, με αιχμή τον νέο εργασιακό νόμο που απλουστεύει τις απολύσεις, δεν ευνοούν την ελληνική πλευρά που πρέπει να εντοπίσει τις «βέλτιστες πρακτικές» στην Ευρώπη και να νομοθετήσει.

Την κατάσταση δεν δείχνει να βοηθάει ούτε ο νέος κοινός πυλώνας εργασιακών δικαιωμάτων που επεξεργάζεται η Κομισιόν, ο οποίος φαίνεται να εμμένει στη συνταγή της «ευελιξίας» και «κινητικότητας», χωρίς σαφή στήριξη στις συλλογικές συμβάσεις. Στο κρίσιμο «μέτωπο» των μισθών, το διακύβευμα για την κυβέρνηση είναι η διασύνδεσή τους με το σύστημα των συλλογικών διαπραγματεύσεων, το οποίο η ελληνική πλευρά φιλοδοξεί να επαναφέρει σε ουσιαστική ισχύ. Από την άλλη, οι δανειστές επιθυμούν τα πράγματα να παραμείνουν λίγο - πολύ ως έχουν, ώστε να ρυθμίζεται το μισθολογικό από την εκάστοτε κυβέρνηση.

Πηγή