Η Τουρκία σκηνοθετεί θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο

 

Χωρίς να έχουν επιβεβαιωθεί οι πληροφορίες, τουρκικά μαχητικά εγκλωβίστηκαν από ελληνικά αντιαεροπορικά συστήματα στη Χίο την Πέμπτη, αλλά παρ' όλη την κινητοποίηση, η τουρκική αεροπορία συνέχισε τις προκλήσεις πραγματοποιώντας έξι υπερπτήσεις στο νησί.

Παγίδα «θερμού επεισοδίου» στο Αιγαίο στήνει η Αγκυρα, με προφανή στόχο την εκβιαστική ντε φάκτο επιβολή των αμφισβητήσεών της επί της ελληνικής κυριαρχίας, δοκιμάζοντας έτσι τις αντοχές και ανοχές της Αθήνας σε μια περίοδο που η χώρα δείχνει σημάδια αδυναμίας λόγω της οικονομικής κρίσης αλλά και της δραματικής τροπής που έχει πάρει το Μεταναστευτικό.

Οι διαδοχικές και πρωτοφανείς καθημερινές επί τετραήμερο πτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά (Λέσβο, Οινούσσες και τη νησίδα Παναγιάς), οι παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου και οι αερομαχίες διαμορφώνουν ένα εκρηκτικό μείγμα, καθώς στο περιβάλλον που διαμορφώνεται οι κίνδυνοι είναι μεγάλοι. Ενα ατύχημα ή ένα θερμό επεισόδιο θα οδηγήσει εκ των πραγμάτων σε κινήσεις απεμπλοκής με μόνο θύμα και πάλι την Ελλάδα, η οποία βρίσκεται στη θέση του αμυνόμενου.

Παρά το γεγονός ότι παγίως η Αθήνα επιχειρεί να αντιμετωπίσει το κρεσέντο των τουρκικών προκλήσεων με «ψυχραιμία» και αποφεύγοντας τη στρατιωτικοποίηση της κρίσης, εντύπωση προκαλεί η πρωτοβουλία του υπουργού Εθνικής Αμυνας Π. Καμμένου υπό την πίεση και της κοινής γνώμης για την ενεργοποίηση της αντιαεροπορικής άμυνας στη Χίο και της «Δύναμης Ταχείας Αντίδρασης Δ» βορείου τομέα στην περιοχή Κιλκίς και Ειδομένης.

Στα άκρα
Χωρίς να έχουν επιβεβαιωθεί οι πληροφορίες, τουρκικά μαχητικά εγκλωβίστηκαν από ελληνικά αντιαεροπορικά συστήματα στη Χίο την Πέμπτη, αλλά παρ' όλη την κινητοποίηση και ενώ ο ίδιος ο Π. Καμμένος, συνοδευόμενος από τον ΑΓΕΕΘΑ ναύαρχο Αποστολάκη, έφτασαν στις Οινούσσες, η τουρκική αεροπορία συνέχισε τις προκλήσεις πραγματοποιώντας έξι υπερπτήσεις στο νησί.

Η Τουρκία εκτιμά ότι έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων και έτσι είτε θα νομιμοποιήσει την παράνομη δραστηριότητά της στο Αιγαίο, εξουδετερώνοντας τις ελληνικές αντιδράσεις -γνωρίζει ότι η Αθήνα δύσκολα θα πατήσει τη «σκανδάλη»-, είτε θα παρασύρει την Ελλάδα σε ένα θερμό επεισόδιο όπου τότε όλα τα θέματα θα μπουν στο τραπέζι, σε μια προσπάθεια διαμεσολάβησης για την αποκλιμάκωση της κρίσης.

Είναι η γνωστή συνταγή την οποία για χρόνια ακολουθεί η Τουρκία, αλλά πλέον θεωρεί ότι οι συσχετισμοί έχουν ανατραπεί δραματικά υπέρ της και έτσι χρησιμοποιεί κάθε όπλο που διαθέτει - από την έμπρακτη αμφισβήτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων μέχρι και το Μεταναστευτικό προκειμένου να «καθαρίσει» το τοπίο στο Αιγαίο.

Οι τελευταίες εξελίξεις και ο πειρατικός τρόπος με τον οποίο επιλέγει να κινηθεί η Τουρκία, και αυτό δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αλλά όλους τους γείτονές της, υποχρεώνουν την Αθήνα να ξαναδεί υπό νέο πρίσμα τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Μια Τουρκία, η οποία είναι σε πραγματικό πόλεμο με τους Κούρδους στις νοτιοανατολικές επαρχίες της, δεν δίστασε να καταρρίψει ρωσικό μαχητικό, συνεχίζει να λειτουργεί αποσταθεροποιητικά στο Ιράκ και στη Συρία και εκτοξεύει διαρκείς απειλές πολέμου στην Ανατολική Μεσόγειο, είναι απρόβλεπτος και γι' αυτό επικίνδυνος γείτονας.

Τα όσα ακολούθησαν από τον Φεβρουάριο και μετά, όταν υπό την πίεση του Μεταναστευτικού υποχρεώθηκε η Αθήνα να αποδεχθεί τη ΝΑΤΟϊκή εμπλοκή στο Αιγαίο που έδωσε την ευκαιρία στην Τουρκία να επαναφέρει μέσω της Συμμαχίας όλο το πλαίσιο των διεκδικήσεών της, αποθράσυναν ακόμη περισσότερο την Τουρκία και κατέληξαν στην παρούσα κλιμάκωση και αναβάθμιση των προκλήσεων.

Οι 35 Παραβάσεις Κανόνων Εναέριας Κυκλοφορίας στο FIR Αθηνών, 74 Παραβιάσεις του Ελληνικού Εναερίου Χώρου και 17 υπερπτήσεις μέσα σε τρία εικοσιτετράωρα, στις οποίες πρέπει να προστεθούν και οι 6 υπερπτήσεις της Πέμπτης, αποτυπώνουν ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο σκηνικό.

Καυτός μήνας
Και δεν είναι μόνο οι τελευταίες ημέρες ούτε οι προκλήσεις στον αέρα. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΓΕΕΘΑ, τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο του 2015 είχαν σημειωθεί 10 και 16 παραβιάσεις αντίστοιχα των χωρικών υδάτων, ενώ οι παραβιάσεις για τους ίδιους μήνες το 2016 έφθασαν τις 22 και 27.

Πάντως η σχέση με την Τουρκία θα περάσει μια ιδιαίτερα δύσκολη φάση τον επόμενο μήνα, καθώς η Αγκυρα, που έσπευσε να δείξει καλή συμπεριφορά τις πρώτες ημέρες εφαρμογής της συμφωνίας επανεισδοχής μεταναστών οι οποίοι είχαν περάσει από τις τουρκικές ακτές στα ελληνικά νησιά, έχει προειδοποιήσει ότι η συμφωνία θα εφαρμοστεί εφόσον και η ΕΕ υιοθετήσει την κατάργηση των θεωρήσεων για τους Τούρκους πολίτες. Καθώς μια τέτοια απόφαση είναι εντελώς απίθανη για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, που αντιμετωπίζουν ήδη την εχθρική στάση της κοινής γνώμης για τους μετανάστες, θεωρείται βέβαιο ότι θα υπάρξει εμπλοκή συνολικά στην εφαρμογή της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας, κάτι που θα οδηγήσει σε ασφυξία την Ελλάδα.

Παρά το γεγονός ότι και με την επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στη Σμύρνη και με τις συναντήσεις που έγιναν στις Βρυξέλλες για το Προσφυγικό, η Αθήνα έχει δείξει διάθεση συνεργασίας, η Αγκυρα δεν σταμάτησε ούτε στιγμή να ανοίγει και να θέτει όλο το πακέτο των διεκδικήσεών της: την αμφισβήτηση του εναέριου χώρου πέραν των 6 ν.μ., την ύπαρξη γκρίζων ζωνών, τη διεκδίκηση δικαιώματος Ερευνας και Διάσωσης (SAR), μέχρι το μέσον του Αιγαίου ώστε να εγκλωβίσουν σε ζώνη τουρκικής αρμοδιότητας όλα τα ελληνικά νησιά.

Και φυσικά την ελληνική υφαλοκρηπίδα, με τη διεξαγωγή ερευνών και στην κρίσιμη περιοχή νότια του Καστελόριζου αλλά και στο κέντρο του Αιγαίου, όπως έγινε με την πρόσφατη ΝAVTEX 226/16 που αφορούσε ωκεανογραφικές έρευνες με το ερευνητικό σκάφος Cesme μεταξύ Αη Στράτη και Σκύρου.

Εντύπωση προκαλεί πάντως το γεγονός ότι, πάρα την κλιμάκωση των τουρκικών προκλήσεων, δεν έγινε γνωστή κάποια προσπάθεια ώστε να γίνει χρήση των γνωστών διαύλων για αποκλιμάκωση των εντάσεων είτε για τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ των δύο πρωθυπουργών ή των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών είτε ακόμη και της κόκκινης γραμμής μεταξύ των δύο υπουργείων Αμυνας.

Ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, εκτιμά ότι πρόκειται περί μιας έξαρσης της «νευρικότητας» που διακατέχει την Τουρκία και ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης είναι η ψυχραιμία. Στο ελληνικό ΥΠΕΞ εκτιμούν ακόμη ότι η κλιμάκωση των προκλήσεων στο Αιγαίο δεν είναι άσχετη από την επανάκαμψη του στρατιωτικού κατεστημένου και την ενίσχυση του ρόλου του στο πολύπλοκο και με δύσκολες ισορροπίες σύστημα εξουσίας στην Τουρκία.

Το γεγονός ότι ο κ. Ερντογάν έχει ανάγκη τον στρατό για την αντιμετώπιση τόσων ανοικτών μετώπων, επαναφέρει στην κορυφή της τουρκικής ατζέντας τις γνωστές θεωρίες περί «γκρίζων» ζωνών και διεύρυνσης των τουρκικών αρμοδιοτήτων μέχρι το μέσον του Αιγαίου με μοναδικό στόχο την αποτροπή «μετατροπής του Αιγαίου σε ελληνική θάλασσα».

Και στην προώθηση των διεκδικήσεων αυτών, ένα από τα εργαλεία τα οποία έχουν πάντοτε διαθέσιμα είναι αυτό της πρόκλησης θερμού επεισοδίου.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ
Πηγή